Wielkanoc w Gwatemali

Zapewne w tym roku Wielkanoc w Gwatemali będzie wyglądała nieco inaczej niż zazwyczaj. My jednak chcemy pokazać wam zwyczaje, kultywowane od pokoleń. Bo przecież pandemia się kiedyś kończy, a obchody wielkanocne będą trwały. O tamtejszych zwyczajach pisze dla nas Ewa Polak.

Tłumy ludzi, procesje, biblijne szopki w kościołach, zakorkowane miasto, pozamykane ulice, oraz najpiękniejsze na świecie, ręcznie robione dywany z prawdziwych, świeżych kwiatów. To przygotowania do Świąt Wielkanocnych w Gwatemali. Wielka tradycja, hołd oraz cześć dla Chrystusa. Magiczny czas. Nikt i nic nie jednoczy Gwatemalczyków tak bardzo, jak ten właśnie czas. To święta inne niż w Polsce. Gwatemalczycy nie idą do kościoła ze święconką, nie zasiadają do śniadania czy obiadu świątecznego, nie pieką mazurków, nie jedzą jajek. A niedziela wielkanocna to czas odpoczynku po intensywnych i długich przygotowaniach.

Grafik na Wielki Tydzień

Każdy kościół ma swoją procesję. Każde miasteczko ma swój kościół, a czasami nawet dwa. W większych wioskach jest ich więcej. Antigua otoczona jest kilkudziesięcioma mniejszymi miasteczkami, których wszystkie drogi prowadzą do tego pięknego, kolonialnego miasta. To wszystko daje liczbę kilkudziesięciu (a może nawet więcej) kościołów. Podczas Wielkiego Postu, do niedzieli palmowej włącznie, procesje odbywają się w każda niedzielę, natomiast od Niedzieli Palmowej do Wielkiej Soboty już codziennie. Jest tylko 6 niedziel, a samych kościołów dużo więcej, wiec musi być grafik, wyznaczona trasa, konkretne działania, plan. To chyba jedyny czas w roku, kiedy jest jakiś grafik, terminy, godziny i ustalenia.  Przez resztę roku, pojęcie czasu w tym pięknym kraju nie istnieje.

Kolorowe procesje

Ubrani w identyczne fioletowe szaty mężczyźni, nazywani `cucuruchos`, niosą na plecach gigantyczne platformy z Jezusem Chrystusem (dźwigającym krzyż) oraz postaciami biblijnymi.  Kobiety w strojach biało-czarnych, zawsze za nimi, niosą nieco mniejszą platformę z płaczącą Maryją.
Wszystkiemu towarzyszy nostalgicznie i wyniośle grająca orkiestra, dym z kadzideł, dookoła biegające dzieci oraz tłumy gapiów podążające za nimi. Ale to nie dopiero początek,
a raczej uwieńczenie wielkiej pracy i wydarzenia. Każda procesja bowiem dumnie stąpa po przepięknie wykonanych alfombras – ręcznie zrobionych dywanach z kwiatów, owoców, warzyw, lub w wersji tańszej – z pofarbowanych trocin. Niezależnie od użytego materiału, efekt jest absolutnie niesamowity. Każdy taki dywan to przepiękne dzieło sztuki, absolutny, jedyny i nie powtarzalny majstersztyk, nad którym godzinami pracują dziesiątki osób. To wielki hołd i cześć dla Chrystusa, tradycja jeszcze z czasów hiszpańskich konkwistadorów.

Podczas Wielkiego Postu, procesje odbywają się w każdą niedziele, w piątek zaczynają się przygotowania do niej. W danym kościele budowana jest szopka oraz najpiękniej szaalfombra. W czasie Wielkiego Tygodnia, procesje odbywają się już codziennie wieczorem, w ciągu dnia rodziny, grupy, znajomy, przyjaciele zbierają się i przygotowują wzorzyste kobierce. Godziny pracy, dziesiątki osób, wielkie zaangażowanie, a wszystko tylko po to, aby dosłownie przez minutę, a może nawet krócej, mogła przejść po tym wspaniałym dziele procesja.  Apogeum tego wszystkiego sięga w Wielki Czwartek w nocy, miasto nie śpi, wszyscy przygotowują się na piątkową poranną procesję, przez całą noc układając i tworząc wzorzyste, kolorowe dywany. W Wielką Sobotę odbywa się już ostatnia procesja,  tylko z platformą Maryi, a w Wielką Niedzielę  wszyscy odpoczywają w swoich domach.

Semana Santa, czyli Wielki Tydzień w Gwatemali to najbardziej niesamowity, spektakularny i zarazem 'szalony’ okres. I choć miasto pęka w szwach, ulicami przedzierają się tłumy ludzi, ulice są pozamykane, to warto wziąć udział w tym zjawiskowym, magicznym i jedynym w swoim rodzaju wydarzeniu, a w noc poprzedzająca Wielki Piątek razem z całą Antiguą nie iść spać, być jej częścią i poczuć tą wyjątkową atmosferę.