
Tajemnica Geiko
Gejsze, czyli…? Artystki? Tancerki? Prostytutki? To chyba najbardziej tajemniczy zawód, który utożsamiany jest z jednej strony z bogactwem kultury, folklorem i tradycją, a z drugiej z… niewyjaśnioną dwuznacznością. Kim wobec tego są gejsze?
Pomalowane kobiety-lalki, w kimonach. Charakterystycznie ułożone włosy. Gejsza to symbol Japonii, który zna każde dziecko. Samo słowo (jap. geii sha) ma w sobie wiele znaczeń. Jak pisze John Gallagher:
Gei to słowo o szerokim zakresie znaczeń m.in sztuka, rzemiosło i umiejętność. Geisha oznacza zatem człowieka sztuki[1].
Pierwsze gejsze, czy też `ludzie sztuki` pojawiły się już w 794 roku… Taki kawał historii robi ogromne wrażenie i każe pochylić się nad rozkwitem tej profesji z uwagą. Bo gejsze, te prawdziwe, nie mają nic wspólnego ze sprzedawaniem ciała. Współcześnie mieszkają w tak zwanych dzielnicach kwiatów. Te obszary mają własną administrację! Nazywane są `hanamachi`. Zasady w dzielnicach kwiatów są surowe. Nie jest łatwo dostać się do tego hermetycznie zamkniętego świata…
Dziewczyna, która pragnie stać się gejszą, najpierw musi szorować podłogi, służyć innym, uczyć się grać na instrumentach. Musi być przykładna i schludna. Ten etap nazywamy `Shikomi`. Zajmuje rok czasu. W trakcie 12 miesięcy przyszła gejsza musi również… zerwać kontakty rodziną i bliskimi.
Kolejny etap to `Minaroi`. Aby do niego przystąpić, wcześniej należy zdać odpowiednie egzaminy. Następnie młoda gejsza maluje twarz na biało, układa włosy i przyodziewa się w kimono.
To nie koniec. Gejsza musi się przeistoczyć w `Maiko`, kobietę tańca. Kiedy to się uda, w końcu przychodzi czas na przemianę w `Geiko`. To właśnie ten moment budził niegdyś wiele kontrowersji, bowiem przyszła Geiko musiała przejść inicjację seksualną z wysoko postawionym mężczyzną. Od czasów II wojny światowej ta tradycja już nie obowiązuje, a życie seksualne gejszy pozostaje jej własnym wyborem.
Zadaniem gejszy, która posiada niezwykłe umiejętności artystyczne (gra na instrumentach muzycznych, śpiewa, tańczy, potrafi układać kwiaty, zna wszystkie tradycje parzenia herbaty i wiele innych) jest umilać czas klienta. Nie ma to jednak związku z niczym dwuznacznym, bo zostawanie z gościem sam na sam to rola… kurtyzan.
Gejsze to niezwykłe kobiety, które nigdy nie mogą się poddać. Europejska cywilizacja chyba nie jest w stanie do końca pojąć, jaka jest wartość bycia gejszą i… właściwie po co zadawać sobie aż tyle trudu, by wieść później… równie niełatwe życie.
Autor Danuta Awolusi
[1] Gallagher J., Gejsza: świat japońskiej tradycji, elegancji i sztuki, Warszawa 2005, s.8